Zachodniopomorska Szkoła Biznesu innowacyjna uczelnia integrująca praktykę z teorią 1

Człowiek – najlepsza inwestycja

dr Anna Kaczmarek Zachodniopomorska Szkoła Biznesu – innowacyjna uczelnia integrująca praktykę z teorią 1

Polska musi rozwijać gospodarkę opartą na wiedzy i szerokim wykorzystaniu technologii informacyjnych i komunikacyjnych we wszystkich dziedzinach, w tym usługach społecznych, dostępnych dla każdego obywatela.2 O przewadze ekonomicznej współczesnych gospodarek decyduje sektor usług. Nowy wymiar szkolnictwa wyższego kieruje swoje działania między innymi na rozwój zawodowy studentów i pracowników nauki, ich mobilność, ciągłe doszkalanie i komercjalizację badań, co przekłada się na przeniesienie określonej technologii czy wyników badań na rynek. Zachodniopomorska Szkoła Biznesu (ZPSB) stanowi wzór elastycznej uczelni, umiejącej zarządzać swoim cennym kapitałem – wiedzą oraz pragnącej odpowiadać na wyzwania 1

opracowanie w ramach projektu „Innowacyjne zacho dniopomorskie – konkurencyjne zachodniopomorskie. Wsparcie tworzenia i rozwoju sieci współpracy sfery nauki z przedsiębiorstwami” w ramach Priorytetu VIII Regionalne kadry gospodarki Poddziałania 8.2.1 Wsparcie dla współpracy sfery nauki i przedsiębiorstw dofinansowane z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Projekt współfinansowany przez Unię Europejska w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (2012 rok). 2 Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015, dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 29.11.2006. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

1

Człowiek – najlepsza inwestycja

otoczenia. Stąd też uczelnia może się poszczycić współpracą z przedsiębiorstwami regionu oraz inicjatywą powstania Pracowni Badań Społecznych i Rynku QL przy Centrum Rozwoju Biznesu (CRB). Kwestie współpracy ZPSB z BTC Sp. z o.o oraz innowacyjnej działalności Centrum z pespektywy ich oferty usługowej zostaną bliżej omówione w niniejszym artykule. Na koniec zostanie zaprezentowany przykład dobrych praktyk w zakresie przełamywania uprzedzeń w relacjach nauki i biznesu, który to jest zbliżony do działalności Centrum Rozwoju Biznesu ZPSB, a można go zaadoptować w województwie zachodniopomorskim. „Możemy się także pochwalić tym, że jesteśmy jedyną prywatną uczelnią w Polsce, która posiada swój wydział zagraniczny – w Berlinie. Często zwracają się do nas koledzy z innych prywatnych uczelni wyższych. Z szacunkiem. To widać po ich oczach. Oczywiście chcą korzystać z naszych pomysłów i osiągnięć, np. sporym zainteresowaniem cieszą się nasze doświadczenia w e-learningu. A my jesteśmy w tym liderem jeżeli chodzi o ekonomię i informatykę”3 – wypowiedź dr hab. Wojciecha Olejniczaka, prof. ZPSB, Rektora ZPSB. Stan zagadnienia w literaturze Od połowy ubiegłego wieku zaobserwować można rosnący i coraz bardziej bezpośredni wpływ uczelni i innych instytucji naukowych w dziedzinie techniki i gospodarki.4 Uczelnie są twórcami innowacji produktowych, marketingowych czy 3

Kurier Szczeciński z dnia 20.06.2011. E. Stawasz, Stymulowanie przedsiębiorczości środowiska naukowego w Polsce, Zeszyty naukowe nr 453, Ekonomiczne problemy usług nr 8, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2007. 4

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

2

Człowiek – najlepsza inwestycja

organizacyjnych, ale także uczestniczą w ich procesie komercjalizacji.5 W wielu regionach powszechnym kierunkiem rozwoju uczelni staje się praktyka otwarcia na współpracę z biznesem oraz na budowę postaw i zdolności przedsiębiorczych wśród własnych pracowników naukowych, studentów i doktorantów. Aktywność w sferze edukacji biznesu oraz praktyczne wsparcie dla nowych ƒfirm powstałych na bazie know-how osób związanych z badaniami naukowymi określa się mianem „przedsiębiorczości akademickiej”.6 Przedsiębiorczość akademicka przełamuje schemat myślenia oparty na wyobrażeniu, że prowadzenie własnej ƒfirmy i próby komercyjne są sprzeczne z zasadami pracy badawczej, a tym samym niewłaściwe dla przedstawicieli środowiska naukowego. Uwarunkowania prawne dla rozwoju przedsiębiorczości naukowej w Polsce to przede wszystkim zapisy ustawy „Prawo o szkolnictwie wyższym” – Uczelnie współpracują z otoczeniem społeczno-gospodarczym, w szczególności w zakresie prowadzenia badań naukowych i prac rozwojowych na rzecz podmiotów gospodarczych, w wyodrębnionych formach działalności, w tym w drodze utworzenia spółki celowej, a także przez udział przedstawicieli 5

Rozwój i doskonalenie funkcjonowania przedsiębiorstw, red. L. Kiełtyka, Difin, Warszawa 2010. 6 Przedsiębiorczość akademicka (rozwój ƒfirm spin-off, spin-out) – zapotrzebowanie na szkolenia służące jej rozwojowi. Raport z badania, G. Banerski, A. Gryzik, K. Matusiak, M. Mażewska, E. Stawasz, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

3

Człowiek – najlepsza inwestycja

pracodawców w opracowywaniu programów kształcenia i w procesie dydaktycznym.7 Intensywny rozwój gospodarki opartej na wiedzy prowadzi do powiększenia powiązań badawczych na styku nauki i biznesu. Innowacje w sektorze usług (service sektor) charakteryzują się odmiennością w stosunku do sektora produkcji materialnej.8 Znajduje to odzwierciedlenie bezpośrednio w odmienności tych obszarów (sektor produkcyjny, sektor usługowy). Usługa (service), to czynność w wyniku wykonania której powstaje wartość użytkowa o charakterze niematerialnym, służąca zaspokojeniu pewnego rodzaju potrzeb. Wytworzona wartość powinna być użyteczna społecznie. Zakłada się także, że usługi są czynnościami świadczonymi przez wyspecjalizowane jednostki, których działalność różni się zasadniczo od tych produkujących dobra materialne. Z ekonomicznego punktu widzenia przyjmuje się, że usługi stanowią działalność o określonym powyżej charakterze, wykonywaną przez podmioty gospodarcze, której efektem nie są przedmioty materialne. Jak podaje M. Daszkowska9 „usługa w sensie gospodarczym jest użytecznym produktem niematerialnym, który jest wytwarzany w wyniku pracy ludzkiej (czynności) w procesie produkcji, przez oddziaływanie na strukturę określonego obiektu (człowieka traktowanego jako osoba liczna, intelekt czy cząstka określonej społeczności albo 7

USTAWA z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym. (Dz. U. Nr 164, poz. 1365, z późn. zm.). 8 Słownik pojęć, http://www.kreatorus.szczecin.pl/slownik, [dostęp na dzień 21.06.2012]. 9 M. Daszkowska, Usługi w procesie reprodukcji społecznej, Rozprawy i Monografie, nr 82, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1987. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

4

Człowiek – najlepsza inwestycja

przedmiotu materialnego), w celu zaspokojenia potrzeb ludzkich”. Usługi prowadzone Centrum Rozwoju Biznesu dotyczą badań społecznych, które pozwalają zrozumieć społeczeństwo, zarówno duże zbiorowości, jak i całkiem małe (np. grupy pracownicze, klasy szkolne itp.) – dotrzeć do tego co ludzie myślą, co powoduje ich zachowaniami, jak postrzegają siebie i świat, który ich otacza.10 Bazując na profesjonalnym sondowaniu opinii i monitorowaniu reakcji ludzi społeczeństwa można podejmować skuteczne decyzje, optymalizować efektywność działań i budować strategie na przyszłość. Natomiast badania rynkowe są niezbędne dla prowadzenia skutecznego marketingu. Pozwalają identyfikować szanse i zagrożenia znajdujące się w otoczeniu firmy. Dzięki badaniom można dokonać diagnozy aktualnej sytuacji na rynku, poddać analizie zachowania konsumenckie i ich uwarunkowania. Misja ZPSB Zachodniopomorska Szkoła Biznesu istnieje od 1993 roku. Jest jedną z pierwszych prywatnych uczelni w Polsce, z własną nowoczesną i komfortową bazą dydaktyczną, która stale udowadnia swoją jakość i przewagę konkurencyjną. Organizuje atrakcyjne praktyki wirtualne w partnerstwie z 16 uczelniami zagranicznymi z 7 krajów Europy. Zacieśnia też kontakty z biznesem, tworząc m.in. nowe możliwości praktyk. W przedsiębiorstwie wirtualnym zorganizowanym na wzór prawdziwej firmy student ma możliwość sprawdzenia 10

ZPSB, http://www.zpsb.szczecin.pl, [dostęp na dzień 18.06.2012]. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

5

Człowiek – najlepsza inwestycja

swoich umiejętności zarządzania biznesem. Projekty międzynarodowe dają niepowtarzalne możliwości bycia w globalnym świecie. Jednym zdaniem – Uczelnia jest przedsiębiorstwem wiedzy. W edukacji bezwzględnie najważniejsza jest jakość.11 Takim warunkiem sine qua non poprawy rzeczywistości w polskim szkolnictwie wyższym jest niezgoda na bylejakość i mierność, która gubi naukę. Jakość i jeszcze raz jakość. Dlatego też: „Uczelnia w ramach studiów podyplomowych organizuje zajęcia menedżerskie MBA, które są znakiem jakości kwalifikacji menedżerskich rozpoznawane na całym świecie..."12 Współpraca ZPSB z BTC Sp. z o.o Współpraca nauka-biznes jest bardzo częstym przedmiotem przekazów medialnych, konferencji ogólnopolskich oraz wystąpień zarówno naukowców, jak i przedsiębiorców. ZPSB wraz ze spółką BTC, wierząc w ogromny potencjał takiej współpracy, postanowiły podjąć ją w praktyce na gruncie wymiany swoich kompetencji. W ten sposób powstało kilka projektów, takich jak studia podyplomowe czy nawiązanie kontaktów z międzynarodowym stowarzyszeniem IAITAM. Istotnym pozostaje fakt, że współpraca nie zakończyła się, lecz stale się zacieśnia. Rozpoczęte projekty zostają wzbogacane o innowacyjne rozwiązania, a równolegle 11

B. Kudrycka, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Gazeta Wyborcza z dnia 05.09.2009. 12 Gazeta Edukacja z dnia 23.06.2010, http://www.zpsb. szczecin.pl/news/307/69/Napisali-o-nas/, [dostęp na dzień 20.06.2012]. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

6

Człowiek – najlepsza inwestycja

powstają nowe inicjatywy. Przynoszą one niewątpliwe korzyści nie tylko ZPSB i spółce BTC, ale również studentom i środowisku biznesowemu. Przełamują także stereotyp, że wiedza akademicka jest wiedzą czysto teoretyczną i daleką od praktycznych rozwiązań. Władze Uczelni oraz Zarząd BTC planują ciągły rozwój wyżej wymienionych kierunków i ścieżek kształcenia. Dodatkowo współpracę rozszerzają o nowe projekty. Projektem, który na etapie koncepcyjnym powstał w 2011 roku, a jego realizacja rozpoczęła się na początku bieżącego roku jest Zachodniopomorski System Inteligencji Regionalnej. Powstał on po to, by zachodniopomorscy przedsiębiorcy mogli budować swój biznes i podejmować strategiczne decyzje w oparciu o rzetelne prognozy koniunktury gospodarczej dedykowane ich regionowi. Ponadto będą mieli dostęp do baz kompetencji biznesowych i naukowych, jakie posiadają zachodniopomorskie instytucje i firmy. W efekcie projektodawcy chcą przyczynić się do intensyfikacji kontaktów, a w efekcie rozwoju współpracy nauki i biznesu. ZPSB wraz z BTC Sp. z o.o została wyróżniona przez Prezydenta Miasta Szczecina w kategorii „Innowacyjny Projekt 2011”. W maju 2012 roku odbyło się uroczyste wręczenie nagród Prezydenta Miasta Szczecin BUSOLA BIZNESU za 2011 rok. Szczecińska firma BTC uzyskała wyłączność na organizowanie prestiżowych kursów zarządzania zasobami IT. ZPSB będzie pierwszą w Polsce i Europie uczelnią wyższą, która od najbliższego semestru zaproponuje szkolenia i certyfikaty CSAM, CHAMP i CITAM studentów Executive MBA in IT. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

7

Człowiek – najlepsza inwestycja

„Od wielu lat edukujemy polski rynek w zakresie zarządzania zasobami IT na różnych poziomach, zarówno przez szkolenia dla kadry IT, jak i wdrażanie naszych produktów z e-Audytorem na czele. Wprowadzenie światowej klasy certyfikowanych szkoleń IAITAM jest krokiem, dzięki któremu polscy specjaliści IT zdobędą wiedzę nie tylko o tym, jak ograniczać koszty IT w celu zwiększania konkurencyjności swoich przedsiębiorstw”13 – mówi Maciej Kaczyński, prezes i założyciel BTC sp. z o.o.. Centrum Rozwoju Biznesu Centrum Rozwoju Biznesu ZPSB powstało w 1997 roku z inicjatywy British Know How for Poland i brytyjskiego konsorcjum International Recourse Development.14 Głównym celem CRB był rozwój działalności edukacyjnej na rzecz środowiska biznesowego na Pomorzu Zachodnim. Struktura CRB tworzy zintegrowany system działań wspierający rozwój biznesu w regionie poprzez przedsięwzięcia i projekty edukacyjne, doradcze i konsultingowe oraz badawcze. Misją CRB jest rozwijanie potencjału organizacji i ludzi w celu poprawy ich konkurencyjności, sprawności działania i umiejętności adaptacji do zmieniających się warunków gospodarczych. CRB już od kilkunastu lat ma swój udział w kreowaniu rzeczywistości gospodarczej, uczestnicząc w wielu 13

BTC, http://www.zpsb.szczecin.pl/uploads/Kurier%2025.10.2011r ..jpg, [dostęp na dzień 20.06.2012]. 14 CRB, http://www.zpsb.szczecin.pl/pl/dla-firm/centrum-rozwojubiznesu/, [dostęp na dzień 18.06.2012]. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

8

Człowiek – najlepsza inwestycja

regionalnych i krajowych inicjatywach, tworząc szerokie forum wymiany wiedzy, opinii i poglądów. Można tu wymienić uczestnictwo w Krajowym Systemie Usług dla MSP, współudział w tworzeniu Fundacji na Rzecz Rozwoju Pomorza Zachodniego, współpracę ze Szczecińskim Związkiem Pracodawców czy szczecińskim Business Clubem. Dążąc do doskonałości i satysfakcji klientów CRB uzyskało już w 2004 roku certyfikat ISO. Działalność zasłużyła sobie również na wiele nagród i wyróżnień. Otrzymano m.in. Nagrodę Europrodukt, dwukrotnie Klasę Profesjonalną w ogólnopolskim ratingu programów MBA, oraz wiele innych cennych laurów, które świadczą o ich potencjale i zdolności do rozwoju. Pracownia Badań Społecznych i Rynku QL przy Centrum Rozwoju Biznesu ZPSB Pracownia specjalizuje się w realizacji badań społecznych i badań rynku. Prowadzi działalność naukową i komercyjną, charakteryzuje się akademickim sposobem badań społecznych. Współpracuje z doświadczonymi badaczami oraz dysponuje przeszkoloną kadrą ankieterską. Proponuje ofertę badawczą dostosowaną zarówno do potrzeb sektora publicznego, jak i klienta biznesowego. Realizuje badania ilościowe oraz jakościowe. Pracownia proponuje zróżnicowaną i atrakcyjną ofertę badawczą. W tym:  doradztwo,  ekspertyzy,  konsultacje metodologiczne, Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

9

Człowiek – najlepsza inwestycja

  

badania pilotażowe, „wynajmowanie” sieci ankieterskiej, kontrole pracy ankieterów.

Sugerowane przez Pracownię obszary badawcze to:  sondaże opinii,  badania ewaluacyjne pomagające ocenić skuteczność podejmowanych działań np. kampanii społecznych,  badania służące wspomaganiu decyzji administracji lokalnej,  badania postaw i reakcji lokalnych społeczności,  preferencje wyborcze,  badania wizerunku instytucji, firm i osób publicznych,  badanie wartości, potrzeb i wzorców zachowań,  badanie satysfakcji z funkcjonowania instytucji i osób publicznych,  badania z zakresu socjologii medycyny, problemów służby zdrowia, profilaktyki, zdrowia publicznego,  badania mediów masowych,  badanie nastrojów i zachowań konsumenckich,  kontrola jakości obsługi klienta,  monitoring reakcji na bieżące wydarzenia  badanie kultury organizacji,  badania z zakresu socjologii kultury i uczestnictwa w kulturze,  badania adresowane do szkół (instytucji oświatowych) zainteresowanych oceną swojej działalności. Zespół pod kierownictwem Anety Zelek przebadał zachodniopomorskich przedsiębiorców. Odwiedzili ponad 200 firm i ponad 600 rodzin ze Szczecina i województwa.

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

10

Człowiek – najlepsza inwestycja

„Mój ośrodek - Zachodniopomorska Szkoła Biznesu – jako jedyny i pierwszy w Polsce postanowił, że zbada, jak spowolnienie gospodarcze wpłynęło na kondycję firm i gospodarstw domowych”15 – dr hab. Aneta Zelek, prof. ZPSB, Prorektor i Dyrektor Generalny Centrum Rozwoju Biznesu. Pracownia oferuje również realizacje zleceń dotyczących wycinków badań (np. przygotowanie narzędzi badawczych, dobór i przygotowanie próby, druk kwestionariuszy, opracowanie kluczy kodowych, wprowadzanie danych, zaprojektowanie bazy danych, koordynację badań, szkolenie ankieterów. Stosowane przez Pracownię metody badawcze: 1) Metody jakościowe – metody te najczęściej stosuje się do badania zagadnień o niewymiernym charakterze w odniesieniu do pojedynczych osób lub małych grup. Badania tego typu pozwalają zrozumieć motywy postępowania, dotrzeć do ukrywanych przyczyn zachowania, wydobyć i zinterpretować emocje i przekonania. Umożliwiają zidentyfikowanie wzorów myślenia, sposobów wyrażania myśli, reagowania i oceniania. Do najczęściej stosowanych technik jakościowych należą:  wywiad swobodny i pogłębiony,  zogniskowany wywiad grupowy (tzw. focus),  obserwacja uczestnicząca,  studia przypadków.

15

Kurier Szczeciński z dnia 24.02.2012. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

11

Człowiek – najlepsza inwestycja

2) Metody ilościowe – pozwalają ustalić jak często określone opinie i fakty występują w danej zbiorowości. Metody te polegają na gromadzeniu danych zbieranych od respondentów za pomocą kwestionariuszy ankiet i wywiadów. Wnioskowanie na podstawie wyników badań ilościowych podlega zasadom statystyki matematycznej, co pozwala również oszacować błąd statystyczny jakim obarczone są rezultaty badania. Zastosowanie metod ilościowych umożliwia, opierając się na badaniu próby, wnioskowanie na temat całej zbiorowości z jakiej próba został pobrana. Do najczęściej stosowanych technik ilościowych należą:  wywiad bezpośredni (face-to face),  wywiad telefoniczny,  wywiad audytoryjny,  ankieta pocztowa,  ankieta elektroniczna. Monitor nastrojów konsumenckich przeprowadzonych przez studentów w województwie zachodniopomorskim

i społecznych socjologii ZPSB

Trzykrotnie (w maju, lipcu i listopadzie 2011) studenci socjologii Zachodniopomorskiej Szkoły Biznesu, pod merytoryczną opieką dra hab. Marka Gorzko, przeprowadzili (pilotażowe) badania ankietowe wśród mieszkańców województwa zachodniopomorskiego. Ankieterzy zrealizowali wywiady w Szczecinie, Policach, Myśliborzu i Pyrzycach oraz na terenach wiejskich w gminie Police, Myślibórz, Pyrzyce i Rewal (maj, lipiec) oraz w listopadzie w Szczecinie, Świdwinie i w gminach wiejskich Gryfice, Dziwnów, Kamień Pomorski.

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

12

Człowiek – najlepsza inwestycja

Problematyka ankiety dotyczyła następujących kwestii:  oceny sytuacji gospodarczej kraju, poziomu cen oraz przewidywania zmian w wymienionych obszarach,  subiektywnej oceny skali i zmian bezrobocia w regionie,  oceny sytuacji ekonomicznej własnego gospodarstwa domowego,  stosunku do władz lokalnych,  preferencji politycznych respondentów (jedno pytanie ankietowe). Pomiar lipcowy zawierał dodatkowo cztery pytania dotyczące stosunku respondentów do możliwości pracy w Niemczech. Idea leżąca u podłoża badania to systematyczny, regularnie powtarzany pomiar, który pozwalałby uchwycić dynamikę zmian poglądów respondentów (konsumentów) w dłuższym okresie czasu. Tego typu „barometry" nastrojów społecznych i konsumenckich należą do badań rutynowo przeprowadzanych przez niektóre instytucje. W województwie zachodniopomorskim (czyli w skali lokalnej) nie ma takich (powszechnie dostępnych) realizowanych systematycznie przez dłuższy czas badań nastrojów społecznych/konsumenckich. Uruchomienie przez studentów socjologii ZPSB monitorowania nastrojów społecznych traktowane jest jako wstęp, a zarazem jeden z elementów regularnego pomiaru ocen i oczekiwań związanych z szeroko rozumianą działalnością gospodarczą, który objąłby także podmioty gospodarcze naszego regionu.

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

13

Człowiek – najlepsza inwestycja

Wyniki przeprowadzonych badań pozwalały określić opinię społeczną w odniesieniu do: a) sytuacji ekonomicznej gospodarstw domowych, jak i sytuacji ekonomicznej kraju, b) oceny bezrobocia w skali kraju i w wymiarze lokalnym, c) zainteresowania (legalną) pracą w Niemczech, d) zainteresowania działaniami władz lokalnych. Podsumowanie Przyszłość rozwoju polskich uczelni będzie się opierać na współpracy uczelni z podmiotami gospodarczymi.16 Działania prowadzone w ramach regionalnych badań i innowacji mają istotny wpływ na kształt całego krajowego potencjału badawczego. Ośrodki innowacji17 mają do zaoferowania swoim klientom coraz szerszą paletę usług. Rozwój usług proinnowacyjnych w Polsce wymaga umiejętnej interwencji publicznej (wypracowania polskiego modelu), wspomagającej wykształcenie profesjonalnych usług adekwatnych zarówno do potrzeb rozwojowych gospodarki, jak i oczekiwań przedsiębiorstw. Rekomendacje dla prowadzenia usług proinnowacyjnych – podział na grupy usług proinnowacyjnych, dla których jest 16

Rozwój i doskonalenie funkcjonowania przedsiębiorstw, red. L. Kiełtyka, Difin, Warszawa 2010. 17 Rekomendacje zmian w polskim systemie transferu technologii i komercjalizacji wiedzy, red. K. Matusiak, J. Guliński 2010, http://www.parp.gov.pl/files/74/81/380/9049.pdf, [dostęp na dzień 23.06.2012]. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

14

Człowiek – najlepsza inwestycja

niezbędna, zróżnicowana pomoc finansowa ze środków publicznych. Podział ten należy dokonać następująco: (1) transfer technologii, (2) doradztwo, (3) zarządzanie, (4) współpraca i sieciowanie, (5) wywiad rynkowy. Znaczna część informacji wykorzystanych w tej publikacji pochodzi z witryny ZPSB. Jest ona przejrzyście zredagowana. ZPSB jest uczelnią wyższą, która stara się stworzyć ofertę edukacyjną odpowiadającą na wyzwania płynące z trendów i wyznaczników Procesu Bolońskiego. Przekłada się to uczelniane szanse rozwoju, a swoim studentom zwiększenia spektrum zdobywania wiedzy. CRB tworzy wsparcie dla nauki i biznesu. Dla uczelni z województwa zachodniopomorskiego stwarza możliwości rozwoju, a studentom/pracownikom daje możliwość praktycznego zastosowania wiedzy, a regionalne przedsiębiorstwa mają możliwość zaistnienia w procesie komercjalizacji wiedzy i zwiększenie swojego potencjału innowacyjnego. Pozytywnym aspektem dla regionu są prowadzone badania przez Pracownię Badań Społecznych i Rynku QL CRB. W skali lokalnej województwa zachodniopomorskiego brakuje powszechnie dostępnych oraz realizowanych przez dłuższy czas systematycznie badań nastrojów społecznych czy konsumenckich. Student/absolwent jest (w podejściu rynkowym) jednocześnie i klientem, i produktem uczelni.18 Z jednej strony ważne jest więc dla uczelni zadowolenie klienta (studenta) – jest to 18

Jakość kształcenia w szkole wyższej, red. A. Buchner-Jeziorska, S. Macioł, wyd. SGH, Warszawa 2003. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

15

Człowiek – najlepsza inwestycja

jednak preferencja krótkookresowa, z horyzontem kilku lat potrzebnych do ukończenia studiów. Natomiast z drugiej strony – niezbędna jest w każdej uczelni odpowiednia dbałość o wysoką jakość produktu (absolwenta) ta natomiast jest z kolei preferencja długookresowa, z horyzontem wielu lat aktywności zawodowej absolwenta i powinna być preferencja w uczelni dominująca. Warte podkreślenia jest to, iż powyższe postulaty są jak najbardziej odzwierciedlają działanie ZPSB, co podkreśla opinia absolwentów uczelni:19 „Świetny customer service w dziekanacie – Student jest klientem i jest przyjmowany jako klient i obsługiwany z szacunkiem i indywidualnie.” „Dla mnie w procesie studiowania niezmiernie ważna była elastyczność Uczelni. Dzięki temu mogłem w czasie studiów pracować oraz przedsiębiorczym okiem wypatrywać rynkowych okazji wiedząc, że będę miał czas i możliwość je wykorzystać.” „Moje najlepsze wspomnienie w ZPSB, to otwartość i zainteresowanie wykładowców studentami. Jeśli mieliśmy pytania lub wątpliwości, wykładowcy poświęcali nam czas i chętnie wskazywali źródła pozwalające na pogłębianie wiedzy. To pozytywnie wpływało na nasze ekonomiczne pasje.” „Godny uwagi jest fakt wysokiego stopnia interakcji między studentami a wykładowcą, co niejednokrotnie pozwala uwolnić drzemiący w studencie potencjał oraz stanowi sposobność swobodnego wyrażania poglądów i myśli.”

19

ZPSB, http://www.zpsb.szczecin.pl, [dostęp na dzień 18.06.2012]. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

16

Człowiek – najlepsza inwestycja

Z powyższych opinii wynika, że absolwent ZPSB i w procesie kształcenia nabył nie tylko wiedzę, ale też kompetencje percepcyjne (poznawcze), intelektualne oraz społeczne, które mogą pozytywnie przełożyć się na jego pracę zawodową. Dobre praktyki w zakresie przełamywania uprzedzeń w relacjach nauki i biznesu – Uniwersytet w Twente – model uczelni działającej na rzecz lokalnej gospodarki20 Kampus Uniwersytetu w Twente (UT) zajmuje 140 ha powierzchni zagospodarowanej zgodnie z wzorcami amerykańskimi, tak, aby sprzyjać kontaktom pomiędzy studentami, kadrą naukową i przedsiębiorstwami, poprzez odpowiednią infrastrukturę oraz programy. Uniwersytet został utworzony w Enschede, najważniejszym ośrodku regionu o silnej tradycji przemysłowej, w celu dostarczenia impulsu rozwojowego po krachu branży włókienniczej. Władze Miasta Enschede wspierają koncentrację infrastruktury biznesowej, usługowej i naukowej w Kampusie. Z kolei Uniwersytet w Twente, zmieniając zasady dotyczące publikacji i obowiązków pracowników naukowych, kieruje potencjał uczelni na obszar przedsiębiorczości, kształtując młodych przedsiębiorców i świadcząc usługi dla już działających. UT zainicjował też proces transferu technologii, w którym uczelnia jest stroną aktywną, a nie tylko biernym wytwórcą towaru lub usługi. Uniwersytet w Twente realizuje elastyczny program nauczania ukierunkowany na kształcenie przedsiębiorców oraz będący odpowiedzią na potrzeby rynku pracy. Kadra naukowa Uniwersytetu, oprócz badań podstawowych, zobowiązana jest do działań na rzecz 20

Uniwersytet w Twente, www.utwente.nl, [dostęp na dzień 23.06.2012]. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

17

Człowiek – najlepsza inwestycja

przedsiębiorczości poprzez badania, które mogą być wykorzystane w biznesie oraz angażowanie się w rozwój przedsiębiorstw w Ramach własnej specjalizacji. Jedną z takich inicjatyw jest Nikos (Nederlands Instituut voor Kennisintensief Ondernemerschap) – instytut skupiający specjalistów z różnych dziedzin nauki, którzy współpracują ze studentami, firmami oraz administracją, skupiając się na mikropowiązaniach pomiędzy firmami a pozostałym elementami systemu innowacji, generując innowacje i zmieniając strukturę ekonomiczną na różnych poziomach. Na terenie Kampusu Uniwersytetu w Twente działa około 100 przedsiębiorstw, badania prowadzi ponad 3000 naukowców i techników, uczy się 8500 studentów, a uczelnia wygenerowała już 700 firm typu spin-off. Literatura 1. BTC, http://www.zpsb.szczecin.pl/uploads/Kurier%2025.10. 2011r ..jpg, [dostęp na dzień 20.06.2012]. 2. CRB, http://www.zpsb.szczecin.pl/pl/dla-firm/centrumrozwoju-biznesu/, [dostęp na dzień 18.06.2012]. 3. Daszkowska M., Usługi w procesie reprodukcji społecznej, Rozprawy i Monografie, nr 82, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1987. 4. Gazeta Edukacja z dnia 23.06.2010, http://www.zpsb. szczecin.pl/news/307/69/Napisali-o-nas/, [dostęp na dzień 20.06.2012]. 5. Jakość kształcenia w szkole wyższej, red. A. BuchnerJeziorska, S. Macioł, wyd. SGH, Warszawa 2003.

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

18

Człowiek – najlepsza inwestycja

6. Kudrycka B., Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Gazeta Wyborcza z dnia 05.09.2009. 7. Kurier Szczeciński z dnia 20.06.2011. 8. Kurier Szczeciński z dnia 24.02.2012. 9. Przedsiębiorczość akademicka (rozwój ƒfirm spin-off, spin-out) – zapotrzebowanie na szkolenia służące jej rozwojowi. Raport z badania, G. Banerski, A. Gryzik, K. Matusiak, M. Mażewska, E. Stawasz, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa 2009. 10. Rekomendacje zmian w polskim systemie transferu technologii i komercjalizacji wiedzy, red. K. Matusiak, J. Guliński, 2010, http://www.parp.gov.pl/files/74/81/ 380/9049.pdf, [dostęp na dzień 23.06.2012]. 11. Rozwój i doskonalenie funkcjonowania przedsiębiorstw, red. L. Kiełtyka, Difin, Warszawa 2010. 12. Słownik pojęć, http://www.kreatorus.szczecin.pl/ slownik, [dostęp na dzień 21.06.2012]. 13. Stawasz E., Stymulowanie przedsiębiorczości środowiska naukowego w Polsce, Zeszyty naukowe nr 453, Ekonomiczne problemy usług nr 8, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2007. 14. Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015, dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 29.11.2006. 15. Uniwersytet w Twente, www.utwente.nl, [dostęp na dzień 23.06.2012]. 16. USTAWA z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym. (Dz. U. Nr 164, poz. 1365, z późn. zm.). 17. ZPSB, http://www.zpsb.szczecin.pl, [dostęp na dzień 18.06.2012].

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

19